Het probleem van fossiele brandstoffen
Over fotosynthese, moerassen en industrie
Planten bestaan voor een groot deel uit koolstof. Ze maken dit door met behulp van zonlicht en water CO2 uit de lucht te halen: fotosynthese. Dieren eten planten om aan energie te komen. Daarbij verbranden ze de koolstof met behulp van zuurstof en daarbij komt de CO2 weer vrij. Een prima cyclus van moeder natuur.
Zo’n 300 miljoen jaar geleden was het warm en vochtig op aarde. Overal groeiden planten, die vaak in de moerassen vielen als ze doodgingen. Ze rotten nauwelijks weg omdat er weinig zuurstof in het moeras zat. Miljoenen jaren lang groeide zo een enorme voorraad koolstof die steeds dieper wegzonk en steeds geconcentreerder werd: steenkool. In de zeeën gebeurde ongeveer hetzelfde met dode zeedieren en -planten. Hier ontstond aardolie. Door de warmte op die diepte, kwam er methaan vrij uit de aardolie en de steenkool. Dat is aardgas.
In de grond zitten dus enorme voorraden koolstof in vaste-, vloeibare- en gasvorm. Zolang die daar blijven is er weinig aan de hand. Maar sinds de industriële revolutie halen we grote hoeveelheden van deze koolstof uit de grond. Door deze te verbranden maken we er energie van voor industrie, vervoer en huishoudens. Zo komt er ineens veel extra CO2 in de lucht. En dat zorgt voor opwarming van de aarde.
Meer weten?
Hoe wordt energie uit aardgas gehaald?
Aardgas in Nederland zit ongeveer 3 tot 4 kilometer diep in de grond. Een boortoren brengt een lange buis diep de grond in. Als de buis bij het gas is aangekomen, zetten ze er een kraantje op. Omdat gas altijd omhoog wil, komt het er vanzelf uit. Pijpleidingen brengen het gas direct naar huizen en naar de energiecentrale. In de centrale verhit het gas water in een grote ketel. De stoom die vrij komt drijft een turbine aan en die geeft de energie door aan het elektriciteitsnet. De stoom wordt weer opgevangen en opnieuw gebruikt. Bij de verbranding van aardgas komt CO2 vrij, maar minder dan bij steenkoolcentrales.
1. Warmwaterketel
Water wordt opgewarmd tot stoom onder hoge druk.
2. Rookgassenfilter
3. Schoorsteen
4. Turbine
De hoge druk van de stoom drijft de spoel aan.
5. Generator
Net als in een dynamo wordt door het ronddraaien van de spoel elektriciteit opgewekt.
6. Gas
7. Reststoffen
8. Water
9. Stadsverwarmingsnetwerk
Een deel van de stroom wordt als restwarmte gebruikt voor stadsverwarming.
10. Stroom
Energie halen uit steenkool?
Schepen en treinen brengen steenkool uit de steenkoolmijnen naar de energiecentrales. Daar wordt de steenkool tot een fijn poeder gemalen of in gas omgezet. Op die manier brandt het beter. Het brandende poeder of gas verwarmt water in een gigantische ketel. De stoom die vrijkomt drijft een turbine aan en die geeft de energie door aan het elektriciteitsnet. De stoom wordt weer opgevangen en opnieuw gebruikt. Het as dat overblijft wordt opgevangen en bijvoorbeeld gebruikt in asfalt.
1. Kolen
2. Warmwaterketel
Water wordt opgewarmd tot stoom onder hoge druk.
3. Rookgassenfilter
4. Schoorsteen
5. Turbine
De hoge druk van de stoom drijft de spoel aan.
6. Generator
Net als in een dynamo wordt door het ronddraaien van de spoel elektriciteit opgewekt.
7. Stoom
8. Reststoffen
9. Water
10. Stadsverwarmingsnetwerk
Een deel van de stroom wordt als restwarmte gebruikt voor stadsverwarming.